Daarom moet u mechanische verplaatsing gebruiken
Een patiënt verplaatsen is iets anders dan een voorwerp verplaatsen. De situatie kan onvoorspelbaar zijn en er spelen verschillende factoren mee die de handelingen kunnen laten mislukken. Daarom is het niet voldoende om zich te richten op correcte verplaatsingstechniek bij het verplaatsen van een patiënt. In elk geval niet als u de werkomgeving wilt verbeteren.
15. april 2019
Door: Ergotherapeut, Pia Beck
Meer dan techniek
In de gezondheidszorg zijn spier- en skeletaandoeningen een groot probleem. Volgens het Europees Agentschap voor de veiligheid en de gezondheid op het werk is het hanteren (tillen, verplaatsen en herpositioneren) van patiënten de meest voorkomende oorzaak hiervan.
Pijn in spieren en gewrichten komt met name veel voor in sectoren met veelhandmatige arbeid en zorgtaken, en pijn in de lage rug komt veel voor bij bouwarbeiders en verplegend personeel.
Als zo veel mensen problemen ondervinden, ligt dat niet alleen aan onjuist gebruik van techniek. Door uitsluitend de blik te richten op techniek wordt de schuld neergelegd bij werknemers die te kampen hebben met spier- en skeletaandoeningen en andere werkblessures als gevolg van overbelasting bij verplaatsing.
Daarom is handmatige hantering van patiënten risicovol
Handmatige hantering van personen brengt altijd risico's met zich mee. Patiënten zijn namelijk geen voorwerpen die kunnen worden vastgepakt. Een patiënt kan niet elke keer op de juiste manier 'gehanteerd' worden. Alle patiënten die behoefte hebben aan zorg, hebben namelijk te maken met fysieke en psychische problemen die uniek voor hen zijn: de patiënt is de andere niet.
Dit betekent ook dat de ene verplaatsing de andere niet is. Want naast de gezondheidsmatige problemen van de patiënt spelen er ook andere factoren een rol bij de verplaatsing. Denk aan de inrichting van de werkplek, de verplaatsingscapaciteiten van het personeel en de organisatie van het werk, inclusief tijdsdruk en normen.
Zelfs als u als professioneel verpleger alle aangeleerde verplaatsingstechnieken en -principes toepast, en zelfs als de juiste hulpmiddelen bij verplaatsing voorhanden zijn, is het onmogelijk om te voorspelen wat er tijdens een verplaatsing gebeurt. Dat komt omdat wij met mensen werken die vanwege hun gezondheidsproblemen onvoorspelbaar kunnen zijn. Er bestaat geen techniek die het personeel kan voorbereiden op alle denkbare situaties.
Tillen, trekken en duwen heeft ook op u uitwerking
Al vele jaren lang vertellen we elkaar dat we niet meer tillen, maar dat we nu trekken en duwen. De vraag is of dit klopt. En ook al was dit het geval, trekken en duwen bij krachtsinspanning vormt nog steeds een risico op overbelasting. De kracht waarmee u duwt, heeft namelijk ook uitwerking op uzelf.
Stel u voor dat u met een collega op een schaatsbaan staat. U staat hand in hand zonder te bewegen. Terwijl u uw collega wegduwt, duwt u met net zoveel kracht uzelf ook terug. Dat wil zeggen: de kracht waarmee u duwt, heeft ook op u uitwerking.
Hier komt nog bij dat het onmogelijk is om helemaal niet te tillen. Misschien tilt u de patiënt niet meer helemaal uit zijn bed in zijn rolstoel, maar bij handmatige verplaatsing is er altijd een arm die moet worden verplaatst, een been dat omlaag moet of een hoofd dat van plek moet veranderen. Dit zijn allemaal krachtinspanningen waarbij u het risico loopt uzelf te overbelasten.
Er bestaat geen twijfel over dat veel mensen nog steeds last hebben van spier- en skeletaandoeningen, en dat we nog steeds tillen, trekken en duwen. Daarom is het altijd actueel om over mechanische verplaatsing te praten. In elk geval als wij onszelf en onze collega's willen besparen.
Probeer VENDLET
Ben je er niet zeker van dat het VENDLET-systeem de juiste oplossing is voor de cliënt? Test het dan gratis uit.