Waarom is positioneren belangrijk?
Traditioneel richten we ons op de zittende positie en is er veel aandacht voor de manier waarop mensen in hun rolstoel en ligstoel geplaatst worden. Daar is absoluut niks mis mee. Jammer genoeg besteden we niet evenveel aandacht aan mensen in bed.
26. augustus 2020
Door: Fysiotherapeut, Peter Maindal
Hoe lang zit een cliënt en hoe lang ligt een cliënt in bed? Over de dag genomen is het vrij normaal voor een cliënt om 16 uur in bed te liggen en 8 uur uit bed te zijn, bijvoorbeeld in een zittende positie. Wanneer een cliënt dit ritme dagelijks heeft, wordt al snel duidelijk dat positioneren in bed bijzonder belangrijk is.
Wanneer positioneren?
In dit perspectief wordt positioneren relevant voor alle mensen die bedlegerig zijn of voor een langere periode in bed liggen. Vooral voor mensen met verminderde mobiliteit en / of gevoeligheid, mensen met misvormingen, spasticiteit en pijn en mensen met decubitus of met het risico op het ontwikkelen van decubitus. Positioneren is ook relevant voor mensen met cognitieve aandoeningen en mensen die onrustig en instabiel zijn. Daarnaast is het ook relevant voor mensen die worden gewassen en aangekleed op bed.
Positioneren als:
Een patient verminderde mobiliteit en of gevoeligheid heeft
Een patient misvormingen, spasmen of pijn heeft
Een patient decubitus heeft of het risico op het ontwikkelen van ducubitus heeft
Een patient met cognitieve aandoeningen heeft
Een patient onrustig en instabiel is
Een patient wordt gewassen en gekleed op bed
Zoals hierboven beschreven, zijn er veel situaties waarin een cliënt veel baat zou hebben bij positioneren. Zo moet positionering een natuurlijk onderdeel zijn van de zorg en het proces van preventie en genezing.
Lees meer: Verplaatsing van personen met dementia
Wat kan je bereiken met positioneren?
Stel je eens een cliënt voor met wonden ter hoogte van het sacrum en de zitbeenknobbel links. Deze cliënt wil graag een mobilisatieoplossing waarbij rekening gehouden wordt met deze wonden en waarbij geprobeerd wordt een zitpositie te creëren die stabiliteit en drukverlaging geeft.
Deze cliënt zal normaalgesproken ook een anti decubitus matras krijgen, bijvoorbeeld een lucht-wissel matras. Velen zullen dit als een goede oplossing beschouwen. Echter, het feit dat de wond zich bevind op het zitbeenknobbel, laat zien dat deze ontstaan is in een zittende positie, terwijl de wond op het sacrum komt door het liggen in bed.
Dit laat duidelijk zien waarom het belangrijk is om het sacrum te ontlasten bij het liggen in bed. Een lucht-wissel matras allen is dan niet voldoende, vooral niet wanneer rekening gehouden wordt met de tijd die de cliënt in bed doorbrengt.
Wanneer je in deze situatie naar positioneren kijkt in liggende positie, kan daarmee ook gewerkt worden aan stabiliteit en het ontlasten van de wonden.
Waarom is positioneren belangrijk?
Bij actief werken met positioneren is het mogelijk om bedlegerige cliënten stabiliteit en veiligheid te geven, waardoor ze rustiger en meer ontspannen zijn. Ongeacht de situatie zal stabiliteit en veiligheid een grote invloed hebben op comfort en welzijn.
Het is duidelijk dat positioneren een duidelijke invloed heeft op, hoe verschillende pathologische omstandigheden zich kunnen ontwikkelen, als onderdeel van behandeling, maar zeker ook als preventie.
Het is mogelijk om bedlegerige cliënten te positioneren in posities die bepaalde zorgprocedures makkelijker maken voor de zorgverleners, b.v. aankleden en wassen. In situaties als deze zal een positie die een goede stabiliteit biedt, een positieve invloed hebben op cliënten als deze zich veilig voelen en vaak heeft dit een kalmerende werking op angstige en onrustige cliënten. Daardoor vergemakkelijkt u de procedure voor de zorgverlener, waardoor arbeidsomstandigheden en veiligheid verbeterd worden.
Goede positionering kan er in bepaalde situaties voor zorgen dat sommige procedures alleen kunnen worden uitgevoerd waar dat voor heen samen met een collega gedaan moest worden. Dit maakt dat de collega tegelijkertijd andere werkzaamheden uit kan voeren. zelfs leiden tot een lagere hygiëne alleen, waardoor een collega tijd in plaats van andere taken kan uitvoeren. Dit is ook prettig voor de bedlegerige cliënt en voor zijn of haar gevoel van eigenwaarde.
Lees meer: Positioneren en respiratie
Ontvang 25 adviezen voor positionering!
Meld u aan voor onze nieuwsbrief en krijg 25 voorbeelden van positionering toegestuurd. Met deze 25 adviezen kunt u bij iedere cliënt gericht op zoek gaan naar de juiste manier van positioneren.